هرنی یکی از بیماری های بدن و به طور دقیق تر شکم می باشد، که ممکن است به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود. متاسفانه بسیاری از افراد اطلاعات زیادی در مورد این بیماری ندارند. تعریف هرنی جدار شکم این گونه است، که هر وقت جداره بافت شکم یا عضلات آن دچار آسیب شوند یا بشدت ضعیف گردند، در نواحی مختلف برآمدگی هایی ایجاد می گردد، که هرنی جدار شکم نام دارند. به طور کلی ممکن است این برآمدگی های به وجود آمده درد نداشته باشند. در نتیجه مشکل خاصی ایجاد نکنند. اما این امکان وجود دارد در موارد دیگری هرنی به وجود آمده با درد فراوان همراه باشد. این درد ها هنگام ایستادن یا انجام دادن کار های سنگین نمایان می شوند. در این صورت است که فرد باید به پزشک متخصص مراجعه کند.
انواع هرنی یا فتق کدامند؟
هرنی یا فتق ها دارای انواع مختلفی هستند. از جمله شایع ترین آنها می توان موارد زیر را نام برد:
هرنی (فتق) کشاله رانی
تقریبا 70 درصد انواع فتق ها در این دسته قرار دارند، بنابراین بسیار شایع هستند. این هرنی زمانی ایجاد می شود، که دیواره ی شکم ضعیف و یا آسیب دیده باشد. این شرایط باعث ایجاد فشار از طرف روده می شود. وقتی این فشار ایجاد گردد، باعث به وجود آمدن برآمدگی در ناحیه ی کشاله ران می شود. هرنی کشاله رانی سه نوع است که عبارتند از: هرنی اینگوینال، هرنی اینگوینال غیر مستقیم، هرنی فمورال
هرنی (فتق) جدار شکم
افراد با هرنی جدار شکم آشنایی بیشتری دارند. وقتی که بر روی شکم برآمدگی ایجاد شود، به معنی آن است که عضلات شکم آسیب دیده اند، در نتیجه باعث بروز هرنی جدار شکم شده است. علت اصلی ایجاد هرنی جدار شکم ممکن است مادر زادی باشد. بجز این عامل ممکن است عوامل دیگری همچون چاقی، بارداری و ورزش های سنگین سبب بروز این بیماری شکم شوند.
هرنی (فتق) نافی
هرنی نافی اغلب در کودکان و نوزادان در سنین یک الی دو سالگی ایجاد می شود. این فتق به صورت برآمدگی در ناحیه ی شکم یا ناف ایجاد می گردد. اگر این هرنی تا سن 5 سالگی کودک برطرف نشود، نیاز به پیگیری و درمان جدی دارد. این هرنی ممکن است برای بزرگسالان نیز رخ دهد. عوامل ایجاد آن برای افراد بزرگسال بارداری، چاقی و مایعات شکمی می باشند.
هرنی (فتق) برشی
هرنی های برشی زمانی رخ می دهند، که فرد قبلا عمل جراحی انجام داده باشد. وقتی فردی جراحی کرده باشد روده ممکن است، به محل برش و همچنین بافت های اطراف برش فشار وارد کند. این فشار در نهایت به صورت یک برآمدگی نمایان می شود، و باعث بروز هرنی برش می شود. از آنجا که عامل اصلی بروز این هرنی عمل جراحی است، بنابراین افرادی که در مرحله ی بارداری هستند یا دارای فعالیت های شدید می باشند، در معرض ابتلا به این نوع قرار دارند.
علت بروز هرنی جدار شکم چیست؟
علت اصلی بروز هرنی جدار شکم ممکن است مادرزادی باشد. اما در بیشتر مواقع ممکن است علت های دیگری وجود داشته باشند که باعث بروز این بیماری جدار شکم شود. این علت ها عبارتند از:
- افزایش سن
- آسیب دیدن شکم
- عدم تغذیه مناسب
- چاقی و اضافه وزن فراوان
- ضعیف شدن دیواره ی شکم
- وجود مایع های داخل شکم
- داشتن یبوست و فشار آوردن
- وجود داشتن فشار داخل شکم
- بزرگ شدن پروستات در مردان
- سیگار کشیدن و مصرف دخانیات
- سرفه کردن و عطسه کردن شدید
- بارداری های فراوان و پشت سر هم
- وجود کیست های مختلف در بافت شکم
- انجام دادن جراحی های باز بر روی شکم و زخم شدن آن
گاهی ممکن است بعضی از افراد هیچ کدام از علائم ذکر شده را نداشته باشند. اما به بیماری هرنی جدار شکم مبتلا باشند. در برخی از موارد وراثت در ایجاد این بیماری موثر است. از طرفی افرادی که در زمان کودکی به هرنی مبتلا بوده اند، احتمال مبتلا شدن دوباره ی آن ها در بزرگسالی بیشتر است. میزان ابتلا به هرنی جدار شکم در آقایان 8 برابر بیشتر از خانم ها می باشد.
علائم بروز هرنی جدار شکم کدامند؟
یکی از شایع ترین علائم هرنی جدار شکم ایجاد برآمدگی در شکم است. وقتی که شخص بیمار سرفه کند، یا ایستاده قرار گیرد این برآمدگی ها بیشتر دیده می شوند. سایر علائم این بیماری شکم عبارتند از:
- احساس سنگینی کردن
- حالت تهوع و استفراغ داشتن
- ایجاد درد در شکم هنگام خم یا بلند شدن
- ناتوانی در کنترل دفع مدفوع و همچنین گاز های معده
- تغییر کردن رنگ برآمدگی هرنی به کبودی و همچنین تیره شدن آن
- احساس کردن درد و سوزش شدید در ناحیه ای که برآمدگی ایجاد شده است.
هرنی جدار شکم چگونه درمان می شود؟
در بیمارانی که دارای هرنی جدار شکم هستند، اگر افراد مبتلا دارای علائم خاصی نباشند، نیازی به درمان خاصی نیز ندارد. اگر بیماران دارای این بیماری شکم نکات و دستورات پزشک را رعایت کنند، و در زمان های مشخص معاینات لازم را انجام دهند، مشکل خاصی ندارند. اما زمانی که هرنی ایجاد شده در شکم بسیار بزرگ باشد یا با درد فراوانی همراه باشد، پزشکان متخصص از روش های مختلفی استفاده می کنند.
برخی از پزشکان بر این باورند که برای از بین بردن هرنی لازم است، تا عمل جراحی ساده صورت گیرد. اعتقاد پزشکان این است که قبل از اینکه هرنی جدار شکم بزرگ شود و سلامتی فرد مبتلا به خطر افتد بهتر است، که با یک عمل ساده آن را برطرف کنند. به هر حال هنگام بروز این مشکل توصیه می گردد، حتما با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
علاوه بر نکات ذکر شده پزشکان برای برطرف کردن هرنی جدار شکم درمان های دیگری در نظر می گیرند. برخی از این درمان ها عبارتند از:
- مصرف کردن دارو های مناسب: استفاده کردن از دارو هایی همچون آنتی اسید ها با دستور پزشک متخصص
- استفاده کردن از جراحی: این روش زمانی استفاده می شود که هرنی بسیار رشد کرده باشد و همچنین دردناک باشد.
- تغییر دادن رویه ی زندگی: کنترل کردن تغذیه و اجتناب از خوردن وعده های سنگین و همچنین پرهیز از چاقی. داشتن تغذیه ی سالم و عدم چاقی تاثیر فراوانی در کنترل این بیماری دارد.
