اکثر مردم نوسانات وزن را تجربه می کنند و افزایش وزن در طول عمر امری رایج و معمول است. با این حال، اگر یک فرد بدون هیچ دلیل مشخصی در مدت زمان بسیار کوتاهی وزن اضافه کند، این مسئله می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد. با ما همراه باشید تا در این مقاله به بررسی دلایل افزایش وزن ناگهانی بپردازیم.
دلایل افزایش وزن ناگهانی
نکته حائز اهمیت این است که همیشه افزایش وزن ناگهانی به یک بیماری مربوط نمی شود، سایر دلایل رایج این امر عبارتند از:
- بیشتر غذا خوردن
- چرخه قاعدگی
- دوران قبل از یائسگی
- یائسگی
- متابولیسم بدن با افزایش سن کاهش می یابد
- فعالیت بدنی کمتر
- احتباس آب به دلیل کم آبی یا نمک اضافی
- استرس، افسردگی یا اضطراب
- کمبود خواب
در این راستا هر کسی که دچار افزایش وزن ناگهانی با دلایل نا مشخص می شود، برای پیدا کردن دلیل دقیق آن بهتر است به پزشک مراجعه کند.
در ادامه به بررسی برخی از دلایل افزایش وزن ناگهانی می پردازیم
دارو
مصرف برخی از داروها می تواند منجر به افزایش وزن ناگهانی در برخی از افراد شود. به طوری که برخی از داروها می توانند عوارض جانبی از جمله اضافه وزن به همراه داشته باشد، به گونه ای که ممکن است وزن افراد را تا چند کیلوگرم در ماه افزایش دهد.
بر خی از داروهایی که مصرف آن ممکن است باعث افزایش وزن ناگهانی افراد شوند، شامل داروهایی می شوند که برای درمان عارضه های ذیل مورد استفاده قرار می گیرند:
- تشنج
- دیابت
- فشار خون بالا
- افسردگی و اختلالات روانی
نکته حائز اهمیت در این راستا این است که اگر بیماری دارید و اینگونه از دارو ها برایتان تجویز شده ، در صورت افزایش وزن ناگهانی ضروری است که مصرف دارو را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید.
بی خوابی
تحقیقات نشان داده است که کمبود خواب می تواند منجر به افزایش وزن ناگهانی شود. تغییر در چرخه خواب می تواند بر الگوی غذا خوردن و خلق و خو تأثیر بگذارد و باعث پرخوری افراد شود. پژوهشگران یک مطالعه در سال 2013 دریافتند که افراد کم خواب، کربوهیدرات بیشتری نسبت به نیاز خود برای تامین انرژی مصرف می کنند که منجر به افزایش وزن ناگهانی می شود.
ترک سیگار
برخی از افراد با ترک سیگار در ابتدا وزن اضافه می کنند. که این اتفاق می تواند به دلیل این باشد که نیکوتین اشتها را سرکوب می کند و یا به این دلیل که علائم ترک ممکن است شامل استرس باشد که می تواند منجر به پرخوری شود.
طبق تحقیقات انجام شده در ماه اول پس از ترک سیگار به میزان 1 کیلوگرم(میانیگن امار به دست آمده) افزایش وزن پیدل خواهید کرد. به نظر می رسد اکثر افزایش وزن افراد در طول 3 ماه اول پس از ترک سیگار رخ می دهد، اما این افزایش وزن ناگهانی عموما تا 6 ماه بعد از ترک کاهش می یابد. با این حال، تغییرات وزن در نتیجه ترک سیگار می تواند بسته به فرد متفاوت باشد. به طوری که طبق آمار به دست آمده 16 درصد از افراد در سال اول ترک سیگار وزن کم کردند در حالی که 13 درصد بیش از 10 کیلوگرم وزن اضافه کردند.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) ممکن است متوجه شوند که در ناحیه شکم خود به راحتی دچار افزایش وزن ناگهانی می شوند. سندرم تخمدان پلی کیستیک باعث می شود که تخمدان ها سطوح بالایی از هورمون های جنسی مردانه را تولید کنند.
سایر علائم PCOS عبارتند از:
- پریود های نامنظم
- موهای زائد در پشت، سینه یا شکم
- نازک شدن مو یا ریزش مو
- آکنه
- لکه های تیره پوست در اطراف زیر بغل، سینه ها یا گردن
اگرچه هیچ درمانی برای سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود ندارد، اما پزشک می تواند تغییراتی در سبک زندگی مانند ورزش بیشتر و رعایت یک رژیم غذایی سالم را توصیه کند که ممکن است علائم را کاهش دهد. همچنین داروهای هورمونی نیز می توانند به کنترل علائم کمک کنند.
نارسایی قلبی
افزایش وزن ناگهانی یا تورم در نواحی خاصی از بدن می تواند به دلیل احتباس مایعات باشد و ممکن است نشانه ای از نارسایی قلبی باشد. با توجه به نظر انجمن قلب آمریکا، افزایش وزن بیش از 500 گرم تا 1 کیلوگرم در طی 24 ساعت یا 2 کیلوگرم در هفته می تواند نشانه ای از نارسایی قلبی باشد. با این حال، توجه به این نکته ضروری است اگر وزن به حالت عادی برگردد و علائم دیگری به همراه نداشته باشد، افزایش موقت می تواند به دلیل نفخ طبیعی و احتباس مایعات باشد.
اگر خون به آرامی به سمت قلب و از قلب جریان یابد، بر عملکرد سایر اندام های اصلی بدن تأثیر می گذارد. در نتیجه مایع در بافت ها جمع می شود که باعث افزایش وزن ناگهانی و تورم می شود. افراد ممکن است افزایش وزن را با تورم در نواحی معده و مچ پا تجربه کنند.
سایر علائم و نشانه های نارسایی قلبی عبارتند از:
- تجمع مایع در داخل ریه ها (ادم ریوی)
- سرفه های مکرر
- احساس تنگی نفس هنگام استراحت
- سرگیجه
- از دست دادن اشتها
- مشکل در خوابیدن یا صاف دراز کشیدن
بیشتر بخوانید => یائسگی و افزایش وزن
اگر افراد هر یک از این علائم را همراه با افزایش وزن ناگهانی یا تورم غیرقابل توضیح تجربه کردند، باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشند.
مشکلات کلیوی
افزایش وزن ناگهانی یا تورم در بدن می تواند نشانه ای از بیماری کلیوی باشد، مانند نارسایی کلیه یا سندرم نفروتیک، که آسیب به کلیه ها است. اگر کلیه ها به درستی کار نکنند، بدن ممکن است مایعات را در خود نگه دارد و در نتیجه باعث افزایش وزن شود. کلیه های آسیب دیده قادر به حذف مواد زائد و مایعات از بدن نیستند، بنابراین این مواد در بافت ها تجمع می یابند.
تورم ناشی از مشکلات کلیوی معمولاً پاها به خصوص مچ پا را درگیر می کند. علائم دیگری که ممکن است نشان دهنده مشکل کلیه باشد عبارتند از:
- خستگی
- میزان کم دفع ادرار
- ادرار کف آلود
- خارش
- از دست دادن اشتها
- گرفتگی عضلات
- درد مفاصل
- سردرد
- مشکل در تمرکز یا گیجی
کلام آخر
توصیه می شود هر کسی که دچار افزایش وزن ناگهانی با دلایل نا مشخص می شود، برای پیدا کردن دلیل دقیق آن به پزشک مراجعه کند.
کاهش وزن با عمل اسلیو معده
