رفلاکس معده + ارتباط آن با اضطراب

رفلاکس معده یک مشکل گوارشی است که در آن محتوای معده از طریق مری به مریسه (مجرای اتصالی بین معده و مری) برمیگردد. این اتفاق معمولاً به دلیل ضعف عضلات مریسه و یا فشار بیش از حد درون معده رخ می‌دهد.

در شرایط طبیعی، مریسه بسته می‌ماند و جلوی برگشت محتوای معده را می‌گیرد. اما در برخی افراد، عضلات مریسه ضعیف می‌شوند یا ناکارآمد می‌شوند و این باعث می‌شود که محتوای معده به بالا حرکت کند و به مری و حتی به مرینژه‌های حلقه‌ای حاشیه‌ای برسد. در این مقاله می خواهیم اطلاعات کامل تری در رابطه با ارتباط رفلاکس معده با چاقی در اختیار شما بگذاریم. با ما همراه باشید.

رفلاکس معده به چه معنا است؟

در ابتدا لازم است که بدانیم رفلاکس معده چیست و چه زمان رخ می دهد؟ این مشکل زمانی برای فرد به وجود می آید که اسید داخل معده از دریچه پایینی مری (دریچه عضلانی به شکل حلقه است که محل قرار گیری آن در انتهای مری و ابتدای معده می باشد) به مری برگردد.

هنگامی که فرد غذایی می خورد این دریچه باز می شود و غذای بلعیده شده را از انتهای مری به معده می رساند. پس از انتقال غذا از مری به روده این دریچه بسته می شود تا از بازگشت غذا به مری جلوگیری کند. برخی موارد هستند که باعث تضعیف این دریچه می شوند که در صورت ضعیف شدن آن نمی تواند به خوبی عمل کند. این موضوع می تواند باعث به وجود آمدن رفلاکس معده شود. با بررسی ها و تحقیقات انجام شده متخصصان به این نتیجه رسیده اند که اگر علائم این بیماری در هفته دو بار نمایان شود به احتمال زیاد فرد به رفلاکس معده مبتلا است.

دلایل رفلاکس معده

علت رفلاکس معده می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• ضعف عضلات مریسه: پیری، ژنتیک، چاقی، بارداری و تنش‌های روانی می‌توانند عللی باشند که باعث ضعف عضلات مریسه شوند.
• فشار بیش از حد درون معده: مصرف غذاهای چرب و سنگین، قهوه، نعناع، الکل، سیگار و برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، آنتی‌دپرسانت‌ها و برخی داروهای قلبی می‌توانند باعث افزایش فشار درون معده شوند.
• تنگی مری: در برخی افراد، مری به طور طبیعی بسیار تنگ است.
• دریچه معده: در برخی افراد، دریچه مابین معده و مری به طور طبیعی ناکارآمد است و نمی‌تواند به خوبی محتوای معده را جلوی برگشت به مری بگیرد.
• علائم این بیماری شامل سوزش و درد در ناحیه قفسه سینه (معمولاً در قسمت پشتی آن)،تهوع بعد از غذا خوردن، سوء هاضمه، سرفه، حبس نفس و بوی بد دهان می‌شوند. در صورتی که این عارضه برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، می‌تواند به عوارض جدی‌تری مانند التهاب مری، زخم معده و برآمدگی بخشی از معده از مری منجر شود.

علائم رفلاکس معده

علائم رفلاکس معده شامل سوزش و درد در ناحیه قفسه سینه (معمولاً در قسمت پشتی آن)،تهوع بعد از غذا خوردن، سوء هاضمه، سرفه، حبس نفس و بوی بد دهان می‌شوند. در صورتی که این عارضه برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، می‌تواند به عوارض جدی‌تری مانند التهاب مری، زخم معده و برآمدگی بخشی از معده از مری منجر شود.

رفلاکس معده در نوزادان

این عارضه در نوزادان یک بیماری شایع است که زمانی رخ می دهد که محتوای معده به جای باقی ماندن در معده به مری بازگردد. این جریان معکوس محتوای معده علائم و نشانه های متعددی دارد که نشان دهنده وجود رفلاکس معده است. در ادامه برخی از علائم این عارضه در نوزادان را آورده ایم:

• استفراغ: کودکی که رفلاکس معده دارد بعد از غذا خوردن به طور مکرر استفراغ کند. استفراغ خفیف یا شدید است و بلافاصله یا اندکی پس از غذا خوردن رخ دهد.
• حالت تهوع و ناراحتی: کودک به دلیل این عارضه دچار حالت تهوع مداوم یا ناراحتی شکمی شود. کودک به طور مدام گریه می کند و از شیر خوردن خودداری می کند.
• مشکل در تغذیه و رشد: کودک در شیردهی خوردن و به طور کلی در تغذیه با مشکل مواجه می شود. کودک به دلیل ناراحتی ناشی از این عارضه از خوردن امتناع می کند و در افزایش وزن و رشد عمومی او تاثیر می گذارد.
• خواب آشفته: کودکی که از رفلاکس معده رنج می برد، خواب خوبی هم ندارد. کودک به دلیل ناراحتی ناشی از رفلاکس معده از خواب بیدار می شود یا به دلیل علائم مرتبط با این بیماری به مشکل می خوابد.

اگر مشکوک هستید که فرزندتان از این عارضه رنج می برد، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا وضعیت کودک را ارزیابی کند و شما را برای درمان مناسب راهنمایی کند.  پزشک تغییر الگوی تغذیه یا استفاده از داروهای مناسب را برای تسکین علائم و بهبود راحتی کودک توصیه کند.

عوامل تاثیر گذار بر رفلاکس معده

عوامل بسیاری می توانند باعث بروز این عارضه شوند یا میزان آن را تشدید کنند. برخی از رایج ترین و تاثیر گذار ترین آن ها عبارت است از:

• چاقی و اضافه وزن
• بارداری
• استعمال سیگار و دخانیات
• مصرف بیش از حد نوشیدنی های الکلی
• فلج معده ( فلج معده به معنی ایجاد مشکل در خالی شدن معده و هضم غذا است)
• فتق هیاتال
• گلو درد
• سکسکه زیاد
• حالت تهوع
• سوء هاضمه (احساس سیری آزار دهنده)

ارتباط بین آسم و رفلاکس معده

آسم و رفلاکس معده دو بیماری مجزا هستند، اما ممکن است در برخی افراد همزمان با یکدیگر رخ دهند و ارتباطی با یکدیگر داشته باشند. در ادامه به توضیح این ارتباط می‌پردازم:

آسم و رفلاکس معده

• آسم: آسم یک بیماری التهابی مزمن در مجاری هوایی است که با واکنش غیر طبیعی بدن به عوامل محیطی مانند آلرژی ها و تنفس در برخی موارد همراه است. این واکنش باعث تورم و تنگی مجاری هوایی می‌شود و علائمی مانند سرفه، خس خس، تنگی نفس و سختی در تنفس را ایجاد می‌کند.
• رفلاکس معده: این عارضه به معنای برگشت محتویات معده به مجرای مری است. این اتفاق ممکن است به دلیل ضعف سفتی ماهیچه‌های مری، فشار زیاد در شکم یا نقص در کارکرد مقعد اتفاق بیفتد. علائم این عارضه شامل سوزش معده، تهوع، استفراغ و درد در ناحیه شکمی می‌شود.

ارتباط بین آسم و رفلاکس معده

• مکانیسم ارتباط: علت دقیق ارتباط بین آسم و رفلاکس معده هنوز مشخص نیست اما چندین تئوری وجود دارد. یکی از تئوری‌ها این است که این عارضه می‌تواند علت تحریک مجاری هوایی و ایجاد التهاب در آنها باشد. علاوه بر این، آسم می‌تواند باعث افزایش فشار در شکم شده و منجر به این عارضه شود.
• علائم مشترک: برخی از علائم این عارضه، شامل سوزش معده و سرفه با علائم آسم اشتباه گرفته شود. این می‌تواند منجر به تشخیص اشتباه یا تاخیر در تشخیص هر دو بیماری شود.

اگر شما علائمی از آسم و رفلاکس معده دارید یا فکر می‌کنید که این دو بیماری در شما همزمان رخ می‌دهند، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما می‌تواند تشخیص درست دهد و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.

 ارتباط اضطراب با رفلاکس معده چیست؟

اضطراب نقشی در فرایند بروز و تشدید علائم رفلاکس دارد. این عارضه به وضعیتی تبدیل می‌شود که محتوای معده به طور مکرر به مری در برخی افراد برمی‌گردد. این موضوع می‌تواند منجر به سوزش و التهاب مری و دیگر علائم مرتبط شود.

اضطراب و استرس می‌توانند عواملی باشند که علائم رفلاکس معده را تشدید می‌کنند. وقتی افراد در وضعیتهای استرس زندگی قرار می‌گیرند، سیستم گوارشی آنها به شکلی عادی کار نمی کند. تنش عضلات معده و مری می‌تواند افزایش یابد و به همین دلیل بروز این عارضه شدیدتر شود.

علاوه بر این، عواملی که این عارضه را تشدید می کنند ، شامل، اضطراب می‌تواند باعث تغییر در عادات غذایی شود. برخی افراد در وضعیت های استرس زا غذا را بیشتر یا کمتر مصرف می‌کنند. همچنین غذاهای غیر سالم و یا رژیم غذایی نامناسب می‌توانند رفلاکس معده را تشدید کنند.

به علاوه، برخی افراد در مواجهه با اضطراب به فعالیت‌های نامناسب می‌پردازند مانند سیگار کشیدن یا مصرف الکل بیش از حد که هر دو می‌توانند عوامل تحریک‌کننده برای این عارضه باشند.

با این حال، اضطراب به تنهایی علت اصلی این عارضه نیست و عوامل دیگری نیز در بروز این حالت نقش دارند. برای درمان رفلاکس معده و کنترل علائم آن، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشک می‌تواند تشخیص صحیحی را برای علت این عارضه شما قرار دهد و درمان مناسب را تجویز کند. 

عوارض رفلاکس معده

این عارضه مانند سایر بیماری ها دارای عوارض مخصوص خود هستند. بنابراین در صورت مشاهده علائم آن حتما به متخصص مراجعه کنید تا از بروز عوارض احتمالی بتوان جلوگیری کرد. یکی از اصلی ترین عوارض این بیماری احساس درد شدید و مداوم در ناحیه سر دل و قفسه سینه است. تحمل این درد برای هر فردی ممکن است اذیت کننده و حتی غیر قابل تحمل باشد. عدم توجه به درمان این بیماری می تواند عوارض خطرناک تری را برای بیمار به همراه داشته باشد. اسید های معده که رفلاکس می شوند می توانند بافت های مری را از بین ببرند و همچنین می تواند باعث زخم شدن مری شود. حتی این اسید می تواند باعث بروز اسکار در ناحیه مری و در موارد شدید تر منجر به سرطان مری شود.

رفلاکس معده در افراد چاق!

این بخش مخصوص افرادی است که مبتلا به چاقی مفرط هستند. در ابتدا لازم است بدانید که جراحی چاقی برای هر فرد چاقی مناسب نمی باشد و باید فرد تحت نظر متخصص باشد. افرادی که به جهت لاغری این عمل ها را انجام می دهند باید از شرایط خاصی برخوردار باشند. به عنوان مثال جراحی های چاقی به جهت لاغری برای افرادی مناسب است که شاخص توده بدنی ای (BMI) بالای 35 داشته باشند و چاقی بیش از حد آن ها باعث بروز برخی مشکلات مانند دیابت نوع 2، مشکلات قلبی، رفلاکس معده و … شده باشد.

نتیجه گیری

رفلاکس معده زمانی اتفاق می افتد که محتوای معده به مری باز می گردد، که منجر به سوزش معده، ترشحات معده در گلو و مشکلات دیگری شود. برخی تغییرات در روش زندگی و تغذیه می‌تواند به کنترل و مدیریت این عارضه کمک کند، اما در صورت نیاز ممکن است شما به داروها یا درمان‌های دیگر نیز نیاز داشته باشید. در هر صورت، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا توصیه‌های خاص و مناسب برای شرایط شما را تجویز کند.

سوالات متداول