تاثیر جراحی چاقی بر دیابت در افرادی که از اضافه وزن شدید رنج می بردند مثبت خواهد بود. جراحی چاقی معمولاً به عنوان یک روش درمانی جدی برای کنترل و کاهش وزن در افرادی که دچار چاقی مفرط هستند استفاده میشود. این نوع جراحی، به عنوان جراحی سلولی، مستقیماً بر عملکرد سیستم گوارش تأثیر می‌گذارد و باعث تغییر در پتانسیل جذب مواد مغذی و کنترل سطح قند خون میشود. بنابراین، جراحی چاقی میتواند تاثیر قابل توجهی بر دیابت داشته باشد.
در بسیاری از موارد، چاقی مفرط با مقاومت به انسولین و دیابت نوع 2 همراه است. با کاهش وزن و بهبود کنترل قند خون، بسیاری از بیماران با دیابت نوع 2 توانایی کاهش مصرف داروهای قندخون کنترل شده را پیدا میکنند. به علاوه، برخی از مطالعات نشان داده‌اند که جراحی چاقی میتواند بهبود قابل توجهی در حساسیت به انسولین ایجاد کند.
درمان دیابت با چاقی
جراحی چاقی میتواند تأثیر قابل توجهی بر دیابت داشته باشد، به خصوص در مواردی که دیابت به علت چاقی و بدتغییر شدید در سطح چربی و قند خون رخ داده است. در ادامه به تأثیرات این جراحی بر دیابت را توضیح خواهیم داد.
- کاهش وزن: جراحی چاقی منجر به کاهش وزن قابل توجه میشود. این کاهش وزن بهبود قند خون در افراد دیابتی را ممکن می سازد.. با کاهش وزن، بدن بهتر قادر به استفاده از انسولین و کنترل قند خون میشود.
- تغییر در سطح هورمون‌ها: جراحی چاقی تأثیر قابل توجهی بر سیستم هورمونی بدن دارد. به‌طور معمول، پس از جراحی چاقی، سطح هورمون‌هایی مانند انسولین و گلوکاگون-لایکون کاهش مییابد. این تغییرات هورمونی می‌توانند منجر به بهبود کنترل قند خون در افراد دیابتی شوند.
- بهبود حساسیت به انسولین: جراحی چاقی میتواند حساسیت به انسولین را در افراد دیابتی افزایش دهد. با کاهش چربی در بدن، بافت عضلانی بهتر به انسولین پاسخ می‌دهد و قند خون بهبود مییابد.
- کاهش عوارض مربوط به دیابت: جراحی چاقی عوارض مربوط به دیابت مانند بروز نارسایی کلیه، عوارض قلبی و عروقی، عصب‌زایی و آسیب به چشم را کاهش می دهد. با بهبود کنترل قند خون، خطر این عوارض نیز کاهش مییابد.
- قابلیت قطع داروهای دیابت: در برخی موارد، پس از جراحی چاقی، نیاز به مصرف داروهای دیابت کاهش مییابد و در برخی موارد می توان آنها را به طور کامل قطع کرد.
با این حال، باید توجه داشت که جراحی چاقی نمی‌تواند روش درمانی جایگزین برای دیابت باشد. همچنین، هر عمل جراحی نیازمند مراقبت‌های پس از عمل و تغییرات در سبک زندگی است. علاوه بر این، تأثیر جراحی چاقی بر دیابت در هر فرد متفاوت باشد و بستگی به عواملی مانند شدت دیابت، تاریخچه پزشکی، وضعیت فعلی سلامت و پیش‌بینی توسط پزشک دارد.
بنابراین، در صورتی که دچار دیابت هستید و علاقه‌مند به جراحی چاقی هستید، توصیه میشود با پزشک خود مشورت کنید. آنها می‌توانند بر اساس شرایط شما و نیازهای خاصتان، توصیه‌های مناسبی به شما ارائه دهند و از طریق بررسی‌های پزشکی دقیق، تصمیم درست را بگیرید.
آیا جراحی چاقی دیابت نوع 2 را درمان می کند؟
جراحی چاقی میتواند در بهبود و کنترل دیابت نوع 2 کمک کند، اما نمی‌توان آن را به طور کامل درمان کند. دیابت نوع 2 یک بیماری مزمن است که تأثیر مستقیمی روی نحوه استفاده از انرژی در بدن دارد و در نتیجه باعث افزایش سطح قند خون میشود.
جراحی چاقی، به ویژه روشهایی مانند جراحی بایپاس معده میتواند بهبود قابل توجهی در کنترل دیابت نوع 2 برای برخی افراد منجر شود. این عمل‌ها عمدتاً باعث کاهش وزن و بهبود حساسیت به انسولین می‌شوند. با کاهش وزن، درصد چربی بدن نیز کاهش مییابد و این موجب بهبود کنترل قند خون میشود.
با این حال، همه افرادی که دیابت نوع 2 دارند، به جراحی چاقی نیاز ندارند و عمل جراحی برای همه مناسب نیست. تصمیم نهایی در مورد جراحی چاقی و درمان دیابت باید توسط پزشک متخصص بر اساس وضعیت و شرایط شما اتخاذ شود. مهمترین عوامل برای تصمیم گیری شامل شدت دیابت، وزن بدن، تاریخچه بیمار، عوارض مرتبط با چاقی و سایر عوامل مرتبط است.
میزان بهبود دیابت بعد از جراحی چاقی
بهبود دیابت نوع 2 بعد از جراحی چاقی ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:
- کاهش وزن: جراحی چاقی، مانند جراحی بالون معده، باعث کاهش وزن بیشتری نسبت به روش‌های غیرجراحی میشود. این کاهش وزن میتواند منجر به بهبود حساسیت به انسولین و کنترل بهتر قند خون شود.
- تغییرات هورمونی: جراحی معده میتواند تأثیری بر ترشح هورمون‌های معده و روده داشته باشد که در تنظیم قند خون نقش دارند، مانند گلوکاگون مشابه پپتید-1 (GLP-1) و پپتید مشابه گلوکاگون-2 (GIP-2). این تغییرات هورمونی می‌توانند باعث بهبود کنترل قند خون و کاهش مقادیر انسولین مصرفی شوند.
- کاهش التهابات: چاقی به التهابات مزمن در بدن منجر می شود که میتواند مقاومت به انسولین را افزایش دهد. با کاهش وزن، التهابات نیز کاهش مییابد و به بهبود حساسیت به انسولین کمک کند.
با این حال، نتایج و میزان بهبود دیابت بعد از جراحی چاقی بین افراد مختلف متفاوت است. همچنین، نتایج بلندمدت و پایداری بهبود دیابت پس از جراحی نیز نیاز به مطالعات بیشتر دارد. بنابراین، مهم است که با پزشک خود در مورد توقعات شخصی خود و احتمال بهبود دیابت بعد از جراحی چاقی صحبت کنید.
علت کاهش قند خون بعد از جراحی چاقی
کاهش قند خون پس از جراحی چاقی ممکن است به دلایل متعددی رخ دهد. در ادامه چندین علت احتمالی بررسی میشود:
- تغییرات در رژیم غذایی: بعد از جراحی چاقی، بسیاری از افراد به تغییرات عمده‌ای در رژیم غذایی خود می‌پردازند. از طریق کاهش مصرف کالری، محدودیت مصرف قندها و شیرینی‌ها و افزایش مصرف مواد غذایی پروتئینی، قند خون آنها پایین می آید.
- افزایش فعالیت بدنی: بعد از جراحی چاقی، برخی از افراد شروع به انجام فعالیت‌های ورزشی منظم و فعالیت‌های بدنی میکنند. این فعالیت‌ها می‌توانند باعث سوخت و ساز بیشتر گلوکز در بدن و بهبود حساسیت به انسولین شوند، که در نتیجه قند خون آنها کاهش مییابد.
- کاهش وزن: جراحی چاقی میتواند به کاهش وزن و چربی بدن منجر شود. این تغییرات به بهبود قند خون و افزایش حساسیت به انسولین کمک می کند، که در نتیجه قند خون کاهش می یابد.
- تغییر در هورمون‌ها: جراحی چاقی میتواند تأثیری بر روی هورمون‌هایی که نقش در متابولیسم قند خون دارند، داشته باشد. به عنوان مثال، بعضی از جراحی‌های چاقی مانند پانسمان معده می‌توانند تأثیری بر هورمون گرلین (که احساس گرسنگی را تنظیم می‌کند) داشته باشند و بهبود حساسیت به انسولین را تسهیل کنند.
توجه داشته باشید که علل کاهش قند خون بعد از جراحی چاقی بستگی به نوع جراحی، وضعیت گذشته بیمار و عوامل دیگر داشته باشد. بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا علت خاص کاهش قند خون شما را بررسی کرده و راهنمایی لازم را برای شما ارائه دهد.
مزایای جراحی چاقی بر بیماران دیابتی چیست؟
اکثر بیماران، 50 تا 80 درصد از وزن اضافی را طی 18 تا 24 ماه پس از جراحی از دست می دهند. با این حال، اثرات آن بر قند خون بلافاصله (در عرض چند روز) پس از جراحی مشهود است. افرادی که این جراحی را انجام می دهند می توانند داروهای دیابت را کاهش داده یا حذف کنند.
به طور خاص، جراحی بای پس در کنترل دیابت موثر است. حدود 33 درصد از این بیماران پس از جراحی نیازی به داروهای دیابت ندارند. در عرض 2 سال پس از جراحی، در مجموع 85 درصد از بیماران نیازی به دارو ندارند و دیابت آنها به مرور بهبود می یابد. رفع کامل دیابت در میان افرادی که به یکی از انواع دیابت مبتلا هستند که نیازی به مصرف دارو ندارند و یا کمتر از پنج سال است که با دیابت دست و پنجه نرم می کنند، شایع تر است.
خطرات جراحی چاقی بر بیماران دیابتی چیست؟
عوارض و خطرات جراحی چاقی بر بیماران دیابتی عبارت است از:
- خونریزی
- لخته خون
- عفونت
- التهاب در صفاق، بافتی که اندام های شکم را می پوشاند و از آن حمایت می کند.
سایر خطرات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- انسداد روده
- ایجاد سنگ کیسه صفرا و سنگ کلیه
- باریک شدن ارتباط بین معده و روده که به آن تنگی آناستوموز نیز می گویند.
- سندرم دامپینگ
- سوء تغذیه
نگرش افرادی که برای درمان دیابت جراحی چاقی انجام می دهند چیست؟
بهبود قند خون ممکن است بلافاصله پس از جراحی شروع شود. احتمالاً می توانید دوز داروهای دیابت را کاهش دهید. حتی ممکن است بتوانید مصرف داروها را به طور کامل متوقف کنید. احتمال حملات قلبی، سکته مغزی و نارسایی قلبی و کلیوی را کاهش خواهید داد. ممکن است بتوانید برای آن شرایط نیز مصرف داروها را متوقف کنید. آپنه خواب و کبد چرب باید بهبود یابد. اگر دستورالعمل‌های مربوط به زمان خوردن، چه چیزی و مقدار مصرف مواد غذایی را رعایت کنید، در کوتاه‌مدت کاهش وزن خواهید داشت. در ابتدا، یک رژیم غذایی مایع خواهید داشت. در ماه اول، رژیم غذایی با کمک متخصص تغذیه به غذای جامد تبدیل می شود. بسته به نوع جراحی و نحوه بهبودی، احتمالاً می توانید در عرض 3-4 هفته پس از جراحی به سر کار خود بازگردید.
اگر جراحی کاهش وزن انجام داده اید، چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرید؟
در صورت بروز هریک از عارضه های ذیل:
- ایجاد تب
- درد فزاینده
- عفونت در محل جراحی
- حالت تهوع و استفراغ
- یبوست
نتیجه گیری
جراحی به منظور کاهش وزن که به آن جراحی چاقی نیز می گویند، می تواند با روش های کم تهاجمی انجام شود و برای درمان دیابت نوع 2 مورد استفاده قرار گیرد. این جراحی با کنترل میزان قند خون، دیابت را درمان می کند.
